V. Kapitulua

40. artikulua. Gobernu-organoak zehaztea

LagunAro, EPSVko gobernua ondorengo organo hauek zertuko dute: Batzar Nagusiak, Kontseilu Errektoreak, Zuzendaritzak eta Zaintza Kontseiluak.

41. artikulua. Gobernu-organo nagusia

Batzar Nagusia, mutualisten borondatearen adierazpide gisa, LagunAro, EPSVko gobernu-organo nagusia izango da.

42. artikulua. Osaera

Kooperatiba bazkide babesle bakoitzean, beren arauen arabera eta indarrean dagoen legerian ezarritakoa errespetatuz, izendaturiko konpromisarioek (mutualisten ordezkariek) osatuko dute Batzar Nagusia.

Bazkide babesle den Kooperatiba bakoitzak gutxienez konpromisario bat izendatzeko eskubidea izango du. Halaber, beste konpromisario bat izendatzeko eskubidea izango du hogeita hamar mutualistako multiplo oso bakoitzeko, baina konpromisarioak ezingo dira izan gehienez ere Batzar Nagusia osatzen duten konpromisa rio guztien herena baino gehiago. Konpromisarioen izendatzea izenduna izango da.

Honela kalkulaturiko konpromisarioak 1.200 baino gehiago badira, konpromisarioen guztizkoa kopuru horretara egokituko da, eta proportzionalki gehituko da konpromisario erantsi bakoitza izendatzeko behar den mutualista kopurua, kopuru hori gorabehera, Kooperatiba bazkide babesle bakoitzari eskubidez dagozkion neurrian.

Artikulu honekin zerikusia duen ondorio guztietarako, Batzar Nagusirako Deialdia egiten den unean dagoen Kooperatiba bazkide babesleen eta mutualisten errolda hartuko da kontuan.

43. artikulua. Deialdia

Batzar Nagusiaren bileretara Kontseilu Errektoreak deituko du, gutxienez hamar laneguneko eta gehienez hogeita hamar egun naturaleko aurrerapenez, Erakundearen egoitzan, baita web orrian ere, jarritako iragarki bidez, eta konpromisario guztiei jakinaraziko zaie, lekua, data, ordua eta Aztergai Zerrenda zehaztuko dituen txartelaren bidez.

44. artikulua. Eraketa, quoruma eta aurkaketa

Batzar Nagusia bertaratzen diren konpromisarioek osatuko dute; Kontseilu Errektoreko lehendakaria, edo bere ordezko dena, mahaiburu dela eratuko da, idazkari-lanak Kontseilu Errektorean zeregin hori duenak, edo bere ordezkoak, egingo dituelarik.

Batzar Nagusia eratzeko, lehenik konpromisarioen zerrenda egingo da eta beraiek dakartzaten ordezkapenak egiaztatuko dira. Kontuan hartuko dira asistentzi eta ordezkapen-eskubideari buruz formulatzen diren protestak, eta Lehendakariak erabakiko du horietaz.

Baita ere Batzar Nagusira etorri ahal izango dira, gonbidatu gisa eta, beraz, boto - eskubiderik gabe, Erakundearen kudeaketaz arduratzen diren pertsonak.

Batzar Nagusiak, Ohikoak nahiz Bereziak, erabakiak hartu ahal izateko, beharrezkoa izango da lehen deialdian, gutxienez, konpromisarioen erdiak eta bat gehiago bertan egotea. Kopuru hau ez balitz lortuko, bigarren deialdian egingo litzateke, ordu erdi geroago, leku berean, eta baliozko erabakiak hartu ahal izango dira, edonolakoa izanik ere bildutakoen kopurua.

Lehendakariak moderatuko ditu eztabaidak, eta desbiderapenik egon ez dadin edo Aztergaien Zerrendan sartu gabeko arazoei buruz Batzar Nagusiak erabakirik har ez dezan arduratuko da bere erantzukizun pean.

Mutualistek Batzar Nagusiaren erabakiak aurkatu ahal izango dituzte legearen edo estatutuen aurkakoak baldin badira, edo mutualista baten edo gehiagoren, bazkide babesleen edo hirugarrengoen onurarako, Erakundearen edo bere mutualisten, bazkide babesleen edo onuradunen interesak urratzen badituzte.

45. artikulua. Batzarrak: ohikoa eta ezohikoa

Ohikoa eta Ezohikoa izan daiteke Batzar Nagusia. Ohikoa, ekitaldia itxi ondorengo lehen lau hilabetekoan egingo da.

Ezohiko Batzar Nagusia Kontseilu Errektorearen deialdia abiapuntu dela egingo da, organo honen ekimenez.

Baita ere, eging da aurreko ekitaldiko abenduaren 31n leudekeen mutualisten %5ek edo Batzarreko kideen edo konpromisarioen 55ek eskaturik ere.

Batzar Nagusiaren bilerak, ohikoak zein ezohikoak izan, aurrez aurre, telematikoki edo modu mistoan egin ahal izango dira.

46. artikulua. Batzar Nagusiaren ahalmenak

Ohiko Batzar Nagusiaren ahalmenak honako hauek izango dira:

1. Burututako ekitaldiko Urteko Kontuak eta Kudeaketa Txostena aztertu eta onestea.
2. Hurrengo ekitaldirako prestazioak eta kuotak onartzea, Langile Autonomoen Araubide Bereziko Kotizazio Oinarria zehaztea barne.
3. Estatutu Sozialak aldatzea.
4. Prestazio Erregelamendua aldatzea.
5. Indarrean dauden xedapenen eta Estatutu Sozial hauen arabera, Kontseilu Errektorea eta Zaintza Kontseilua osatu behar dituzten pertsonen izendapena eta kargutik kentzea.
6. Kontseilu Errektorearen proposamenari jarraituz, urtean urteko Kudeaketa Planaren onespena.
7. Batzarraren aurrean mutualistek planteatzen dituzten helegite edo errekurtsoei buruz erabakitzea.
8. Inor kanporatzeko zigor-espedienteei buruz erabakitzea.
9. Egoitza soziala beste herri batera aldatzeko erabakia.
10. Erakundearen bat-egitea, batzea, zatitzea edo eraldatzea.
11. Erakundea desegitea eta kitatzaileak izendatzea.
12. Estatutu Sozial hauetatik eta beste arau aplikagarrietatik sortzen diren gainerako ahalmenak.

Gai hauek Ohiko Batzar Nagusian aztertuko dira, salbu, beren izaera berezi eta larriagatik, ezin direnean utzi hurrengo Ohiko Batzar Nagusira arte, kasu hauetan horretarakoxe deitutako Batzar Nagusi Berezian aztertuko baitira.

47. artikulua. Gehiengoen araubidea

Konpromisario bakoitzak boto bat izango du Batzarrean.

Batzarra balioz eratu ondoren, emandako botoen bi hereneko gehiengoak beharko dira Estatutuen aldaketari eta erakundearen bat-egite, zatitze eta desegiteari buruzko erabakiak hartzeko. Gainerako erabakiak emandako botoen erdien gehi baten aldeko boto baliozkoaz hartuko dira.

48. artikulua. Gai-zerrendan puntuak sartzea

Eguneko Gai Zerrendan punturen bat sartzea aurreko ekitaldiko abenduaren 31n leudekeen mutualisten %5en edo Batzarreko kideen edo konpromisarioen %5en eskariz egin ahal izango da.

Batzarreko formalitateak, beren izaeragatik, organo eskudunek emandako legeek eta arauek ezartzen dituztenak izango dira.

49. artikulua. Hartutako erabakien nahitaezkotasuna

Balioz hartutako erabakiek LagunAro, EPSVko mutualista eta Kooperatiba bazkide babesle guztiak behartzen dituzte, horien konpromisarioak egon badira nahiz ez badira egon Batzarrean, baita ordezkari horiek desadostasuna agertu badute edo botoa ematerakoan abstenitu egin badira ere. Erabaki hauek betebeharrekoak izango dira eta erabakitako terminoetan beteko dira, Akta onesteko zain egon beharrik gabe, eta alde batera utzirik indarrean dagoen legeriaren eta barne-arau aplikagarrien arabera beharrezko diren gainerako onespen eta betebeharrak.

50. artikulua. Aktak

Beharrezkoa da Batzar Nagusiko Akta-liburua izatea, indarrean dauden xedapenen arabera behar bezala eginbidetu edo diligentziatua, bertan bilkura bakoitzeko Akta sartuko delarik, hartutako erabakiekin.

Aktak Lehendakariaren, Idazkariaren eta Batzarrean izan diren Zaintza Kontseiluko kideen sinadurez zilegituko dira.

51. artikulua. Ordezkaritza, gobernu eta kudeaketako organoa

Erakundea ordezkatu, gobernatu eta kudeatzeko talde organoa da Gobernu Batzorde edo Kontseilu Errektorea (aurrerantzean Kontseilu Errektorea).

52. artikulua. Osaera

Hamabi kidek —LagunAro, EPSVko mutualistak guztiak, Batzar Nagusiak izendatuak— osatuko dute Kontseilu Errektorea.

Kontseilu Errektoreak lehendakaria —Batzar Nagusiak izendatua—, lehendakariordea eta idazkaria izango ditu, azken bi horiek Kontseilu Errektoreak bere kideen artetik izendatuak. Kontseilu Errektoreko gainerakoak Kontseilukideak izango dira.

Lehendakaria bertan ez dagoenean, lehendakariordeak ordeztuko du, eta hau ere ez badago, adinik handieneko kontseilukideak. Idazkaria falta denean, adinik gutxieneko kontseilukideak ordeztuko du.

53. artikulua. Karguen iraupena

Kontseilu Errektoreko karguak hiru urterako izango dira, nahiz eta berrautatu ere egin litezkeen. Kontseilu Errektorearen heren bat berrituko da urtero. Kontseilu Errektoreko karguak eta Erakunde barruan eginkizun ordainduak izatea bateraezinak dira.

54. artikulua. Izendapena

Kontseilu Errektoreko kideen izendapena konpromisarioek egingo dute, isilpeko botazioz, Batzar Nagusian.

55. artikulua. Hutsik dauden karguak

Bi Batzar Nagusien artean hutsik gelditzen diren karguak behin-behinean Kontseilu Errektoreak berak beteko ditu, eta, behin betiko, lehen Batzar Nagusiak.

Hutsik gelditutako postuok betetzeko izendatuek, ordezkatuei falta zitzaien denboraldirako bakarrik hartuko dute kargua, nahiz eta gero horiek berrautatu litezkeen.

56. artikulua. Deialdia, maiztasuna eta funtzionamendua

LagunAro, EPSVko funtzionamenduak eskatzen duen maiztasunaz bilduko da Kontseilu Errektorea, aurrez aurre, telematikoki edo modu mistoan eta, printzipioz, gutxienez hilean behin bilduko da. Halaber, Lehendakariak erabaki edo hiru kidek eskatutakoan ere bilduko da.

Kontseilu Errektorera pertsonalki edo ordezkatuta joan ahal izango da. Kontseilukide bakoitzak saio bakoitzean beste kontseilukide bat baino ezingo du ordezkatu.

Gutxienez kontseilu kideen erdiak eta bat gehiago bileran bertan edo ordezkatuta egonez gero bakarrik geratuko da balioz eratuta.

Bertan edo eskuordetuta dauden botoen gehiengo soilez hartuko ditu bere erabakiak Kontseilu Errektoreak.

Botoa espresuki eta idatziz eskuordetu beharko da, eta bilera zehatz eta jakin baterako izango da. Botoa eskuordetzeko idazkiak aditzera eman beharko ditu kontseilukide eskuordetzailearen eta eskuordetuaren datuak. Gainera, eskuordetze idazkian zehaztu ahal izango da gai zerrendako puntu guztietarako edo batzuetarako botoaren nolakoa.

Botoa eskuordetzea noiznahi ezeztatu ahal izango da. Eskuordetzailea gobernu organoaren bilerara joaten bada, eskuordetza bertan behera geratuko da.

Kontseilu Errektoreko kideak beharturik daude beren bileretara joatera, Lehendakariari arrazoizko kausaren bat agertuz desenkusa daitezkeelarik.

Berdinketa kasuan, Lehendakariak erabakiko du kalitate botoaz.

Kontseilu Errektorearen bilerak Akta Liburuan jasoko dira.

57. artikulua. Batzorde iraunkorra

Kontseilu Errektorearen Batzorde Iraunkor bat eratu ahal izango da, bere eraketa-erabakian ezarriko diren eskuduntza eta araubidearekin.

58. artikulua. Erantzukizuna

Errektoreek arduraz beteko dute beren kargua, eta dolo, ahalmen-abusu edo zabarkeria larriz egindako kalteez erantzun beharko dute LagunAro, EPSVren eta mutualisten aurrean.

Erantzun beharrean jartzen diren errektoreen aurkako ekintza LagunAro, EPSVk gauzatuko du, aurrez Batzar Nagusiak horretarako erabakia hartzen badu, erabaki hau har daitekeelarik nahiz eta Gai Zerrendan ez agertu.

Kontseilu Errektorekoak beren kudeaketaren erantzule dira Batzar Nagusiaren aurrean, honi eman behar dizkiotelarik kontuak. Zaintza Kontseiluaren jarduketa ere erraztu beharko dute. Beren karguetatik kendu egin litzake Batzar Nagusiak.

Halaber, beren karguarengatik beharturik daude sekretu profesionala gordetzera, Kontseiluaren iritziz isilpekoak diren arazoetan, behintzat. Baldintza hori betetzen ez duten errektoreei kargua utzarazi ahal izango zaie, aurrez Kontseilu Errektoreak espedientea formulatuko dielarik.

59. artikulua. Ahalmenak

Batzar Nagusiaren delegazioz Kontseilu Errektoreari dagozkion ahalmenak, oro har, honako hauek dira:

1. Batzar Nagusiak, Ohikoak nahiz Bereziak, deitzea.
2. Kooperatiba bazkide babesleak beren mutualistekin onartu eta inskribatzea.
3. Zuzendaritza izendatu eta kargutik kentzea.
4. Estatutu Sozialen eta Prestazio Erregelamenduaren aldaketak proposatzea, Batzar Nagusiari aurkeztuko zaizkiolarik onets ditzan.
5. Erakundearen ondarearen inbertsio-politika erabaki eta horren jarraipena egitea, horretan laguntza emateko behar dituen Batzorde edo Lantalde Teknikoak sortu ahal izango dituelarik.
6. Jarduketa eta garapenerako plan orokorren azterketa eta onespena.
7. Jarduketa judizialei buruzko erabakiak.
8. Estatutu Sozialen eta Prestazio Erregelamenduaren interpretazioari buruzko zalantzak argitzea eta horietan egon litezkeen hutsuneak betetzea, guzti honen berri hurrengo Batzar Nagusiari emanez.
9. Urteko Kuota eta Prestazioak ezartzea, baita LagunAro, EPSVk ematen dituen zerbitzuen oinarrizko kostua ere, nahiz eta gero Batzar Nagusiak onetsi beharko dituen.
10. Batzar Nagusiaren erabakiak betearaztea.
11. Gordailuak eratu eta ateratzea onartzea; kontu korronteak ireki eta ixtea eta fondoak erabiltzea.
12. Ondasun higigarri eta higiezinen salerosketa onartzea.
13. Kredituen kontratazioa eta hirugarren batzuen aurrean bermeak ezartzea, baita hipotekazkoak ere, onartzea.
14. Estatutu Sozial hauek esleituriko kasuetan, hutsegite sozialengatiko espedientea ebaztea. Zigorragatiko kanporatze-erabakiek indar betearazlea izateko, Batzar Nagusiak berretsi beharko ditu.
15. Estatutu Sozial hauetan ematen zaizkion gainerako ahalmenak eta Batzar Nagusiari edo Zuzendaritzari espresuki ez dagozkion beste guztiak.

60. artikulua. Lehendakariaren ahalmenak eta egitekoak

Lehendakariaren ahalmen eta egitekoak honako hauek izango dira:

1. LagunAro, EPSVk parte hartzen duen ekitaldietan, Erakundearen ordezkari izatea.
2. Batzar Nagusiaren eta Kontseilu Errektorearen bileretan mahaiburu izatea.
3. Legeak edo Estatutu Sozialek ematen edota dagozkien Organoek espresuki delegatzen dizkiotenak.

61. artikulua. Lehendakariordearen ahalmenak eta egitekoak

Lehendakaria falta denean, Lehendakariordearen ahalmen eta egitekoak izango dira hura ordezteko egin beharrekoak, baita Kontseilu Errektoreak bere esku uzten dituen jarduerak ere.

62. artikulua. Idazkaria

Idazkariari dagozkio:

1. Akta-liburuak zaintzea.
2. Batzar Nagusiko eta Kontseilu Errektoreko aktak idaztea.
3. Liburu eta dokumentuetan oinarrituz ziurtagiriak egitea, Lehendakariak Ontzat Emanda.
4. Mutualista Erregistroaz eta elkarteko posta-trukeaz arduratzea, eta memoriak eta gainerako txosten eta jakinarazpenak idaztea.
5. Erakundeko liburuak, agiriak eta zigiluak zaintzea.
6. Kooperatiba bazkide babesleen Erregistroa eraman edo horretaz arduratzea.

Ahalmen hauek, hirugarrena izan ezik, eskuordetu edo delegatu egin ditzake.

63. artikulua. Kontseilukideak

Kontseilukideei dagozkie:

1. Kontseilu Errektorearen bilkuretara joatea.
2. Planteatutako arazoei buruz eztabaidatu eta botoa ematea, hala dagokionean.
3. Kontseilu Errektoreak eskuordetuta, beren ardurapean utzitako gestioak burutzea.

64. artikulua. Karguen doakotasuna

Kontseilu Errektorean betetzen diren eginkizunak ez dira ordainduko, baina deituriko bileretara joateagatik bidai gastuak konpentsa ditzake Erakundeak.

65. artikulua. Definizioa

Zaintza Kontseilua talde-organoa da; honen eginkizuna Erakundeak zertutako eragiketa ekonomikoak fiskalizatzea da, hauen ezagupen zehatza izan eta, betiere bere erantzukizunpean, Batzar Nagusiari, mutualistei, Kooperatiba bazkide babesleei eta dagokien goragoko Erakundeei kontuen berri eman ahal izateko, indarreko xedapenen eta bere arauen arabera jardunez.

66. artikulua. Karguen osaera eta iraupena

Kontseilu Errektoreko kide ez diren hiru mutualistak osatuko dute Zaintza Kontseilua, Komunitate Delegatuen proposamenari jarraituz Batzar Nagusiak izendatuko dituelarik, beren ordezkoekin batera. Kargu hauen iraupena hiru urtekoa izango da.

67. artikulua. Egitekoak

Zaintza Kontseiluaren egitekoak honako hauek izango dira:

1. Erakundearen eragiketa ekonomikoak fiskalizatzea, Kontseilu Errektoreari argitasunak eskatuz, beharrezko iruditzen zaion guztian.
2. Batzar Nagusiaren funtzionamendu onaz arduratzea, batez ere quorumaren eta botazio-prozesuen kontrolari dagokionean.

Jarduketa bakoitza betetzeko ardura Kontseiluko kide bat edo biren esku utz daiteke.

Zaintza Kontseiluaren erabakiaz ados ez dagoen kideak bere arrazoiekin txosten bat egin ahal izango du bere aldetik.

Kanpoko adituen aholkularitza ere eskatu ahal izango du Zaintza Kontseiluak.

68. artikulua. Kargu-mota eta iraupena

LagunAro, EPSVko organo betearazlea da Zuzendaritza, eta pertsona bakarra ala talde bat izan daiteke, Kontseilu Errektorearen esku dagoelarik hori erabakitzea; halaber, Kontseilu Errektoreari dagokio osatuko duenaren edo dutenaren izendapena, eta berak delegatutako ahalmenez jardungo du Zuzendaritzak.

Horretarako, Ahalordetze-eskritura egiletsiko da Zuzendaritzaren alde, enpresatrafikorako ahalorde bereziak eta ohikoak konstaraziz.

Zuzendaria edo Zuzendariak ezingo dira Kontseilu Errektoreko kide izan, baina beronek onirizten dion neurrian, joan ahal izango dira bileretara, hitz egiteko eskubidearekin baina botorik gabe. Izendapena, orokorrean, lau urterako izango da, eta Kontseilu Errektoreak berak berritu ahal izango du.

69. artikulua. Aholkularitza-organoak

Bere aholkularitza-organoak ere eduki ahal izango ditu Zuzendaritzak, horrela eskatuko balu Erakundearen garapenak eta arazoen konplexutasunak. Aholkularitza-organo hauen eraketa eta antolamenduak beti hartu behar du kontuan inplikazio sozial eta ekonomikoa mantentzea Kooperatiba bazkide babesleekin eta hauen mutualistekin.

Aholkularitza-organo hauek orokorrak edo partzialak izan litezke, arazoen eremua edo lurralde-esparruaren mugak kontuan izanda, eta, ezartzen badira, mutualista-kopuruak arreta handiena eskatzen duen lekuetan jarriko dira.

70. artikulua. Egitekoak

Enpresa-kudeaketari, plan eta erabakiak betearazteari, langileen izendapen eta sail edo departamentuen arteko koordinazioari buruzko guztia dagokio Zuzendaritzari, betiere Kontseilu Errektorearen erabakien arabera.

Gainera, ezarri zaizkion plan eta helburuen garapenarekin zerikusia duen guztiaren berri emango dio Kontseilu Errektoreari hilero.

71. artikulua. Ekonomia-baldintzak

Kontseilu Errektoreak ahalmen zabalak izango ditu Zuzendaritza osatzen dutenen eta bere eginkizuna betetzeko behar dituen langileen baldintza ekonomikoak erabakitzeko, baita egoera pertsonalak eta lankidetza-erak finkatzeko ere.